วิชาสุขศึกษาและพลศึกษา

                                วิชาสุขศึกษาและพลศึกษา

หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 ตัวเรา  ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 
เรื่อง ร่างกายของเรา เวลา 5 ชั่วโมง

 สาระสำคัญ / ความคิดรวบยอด 
อวัยวะภายนอกทุกส่วนต่างมีหน้าที่สำคัญซึ่งล้วนเป็นประโยชน์ต่อร่างกายของคนเรา ดังนั้นเราควรดูแลรักษาอวัยวะภายนอกให้ทำงานได้ตามปกติ และอยู่ในสภาพที่ดี

 ตัวชี้วัด / จุดประสงค์การเรียนรู้ 
ตัวชี้วัด
   พ 1.1  ป.1/1  อธิบายลักษณะและหน้าที่ของอวัยวะภายนอก
              ป.1/2  อธิบายวิธีดูแลรักษาอวัยวะภายนอก

จุดประสงค์การเรียนรู้
1. บอกลักษณะและหน้าที่ของอวัยวะภายนอกได้
2. บอกวิธีดูแลรักษาอวัยวะภายนอกได้

 สาระการเรียนรู้ 
สาระการเรียนรู้แกนกลาง
1. อวัยวะภายนอก
2. การดูแลรักษาอวัยวะภายนอก

 สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน 
ความสามารถในการคิด
 - ทักษะการคิดวิเคราะห์
ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต
 - กระบวนการปฏิบัติ
 - กระบวนการทำงานกลุ่ม

 คุณลักษณะอันพึงประสงค์ 
1. มีวินัย
2. ใฝ่เรียนรู้
3. มีจิตสาธารณะ

 กิจกรรมการเรียนรู้ 
(วิธีสอนโดยเน้นกระบวนการ : กระบวนการคิดวิเคราะห์)
นักเรียนทำแบบทดสอบก่อนเรียน หน่วยการเรียนรู้ที่ 1

ชั่วโมงที่ 1-2
1. ครูสอนนักเรียนร้องเพลง “ตาดูหูฟัง” จากนั้นให้นักเรียนร้องตามและทำท่าทางประกอบให้ถูกต้อง  ครูสังเกตนักเรียนว่าทำถูกหรือไม่  พร้อมทั้งเสนอแนะแก้ไข  และชมเชยนักเรียนที่สามารถทำท่าทางประกอบได้ถูกต้อง
                                                                
                                                                     เพลง ตาดูหูฟัง
                                    เรามีตาไว้ดู                                                       เรามีหูไว้ฟัง
                                    คุณครูท่านสอนท่านสั่ง
                                    เราตั้งใจฟัง                                                       เราตั้งใจดู
2. ครูให้นักเรียนดูภาพในหนังสือเรียน จากนั้นครูถามว่า “อวัยวะที่เด็กในภาพชี้ มีชื่อเรียกว่าอะไร และนักเรียนมีอวัยวะต่างๆ เหมือนกับเด็กในภาพหรือไม่” ให้นักเรียนช่วยกันตอบ
3. ครูซักถามนักเรียนว่า นักเรียนรู้จักอวัยวะอื่นๆ อีกหรือไม่ โดยครูกระตุ้นให้เด็กได้บอกชื่ออวัยวะภายในด้วย เช่น ปอด หัวใจ ลำไส้ กระเพาะอาหาร เป็นต้น
4. ครูติดบัตรคำชื่ออวัยวะต่างๆ บนกระดาน ได้แก่ ตา จมูก ปาก หู แขน ขา มือ เท้า คอ ผม คิ้ว กระเพาะ ลำไส้ หัวใจ ตับ ปอด
5. ครูขออาสาสมัคร 1 คน ออกมาหน้าชั้นเรียน แล้วให้อาสาสมัครถามเพื่อนว่า อวัยวะที่มองเห็นได้มีอะไรบ้าง โดยให้อาสาสมัครอ่านชื่ออวัยวะบนกระดาน ให้เพื่อนในชั้นเรียนชี้อวัยวะของตนที่ตรงกับคำที่อาสาสมัครอ่าน ถ้าเป็นชื่ออวัยวะที่นักเรียนมองไม่เห็น ให้อาสาสมัครกา O ทับชื่ออวัยวะนั้น
6. นักเรียนและครูช่วยกันสรุปว่า อวัยวะที่เราสามารถมองเห็นได้ และไม่สามารถมองเห็นได้มีอะไรบ้าง แล้วครูอธิบายโดยมีแนวทาง  ดังนี้
    - อวัยวะที่เราสามารถมองเห็นได้นั้น เรียกว่า อวัยวะภายนอก แต่อวัยวะที่เราไม่สามารถมองเห็นได้ เรียกว่า อวัยวะภายใน
7. ให้นักเรียนจับคู่กับเพื่อนแล้วผลัดกันสังเกตคู่ของตนเองว่ามีอวัยวะภายนอกอะไรบ้าง จากนั้น บันทึกผลลงในใบงานที่ 1.1  เรื่อง  อวัยวะภายนอก
8. ครูตั้งคำถามเกี่ยวกับอวัยวะภายนอก แล้วให้นักเรียนผลัดกันตอบ เช่น
    - นักเรียนมีตากี่ตา                                    
    - จมูกของนักเรียนมีลักษณะอย่างไร
    - นักเรียนมีผมสีอะไร                              
    - นักเรียนมีนิ้วกี่นิ้ว
9. ครูแบ่งนักเรียนออกเป็น 3 - 4 กลุ่ม ให้สมาชิกแต่ละกลุ่มร่วมกันตั้งคำถามเกี่ยวกับชื่อและตำแหน่งของอวัยวะภายนอก จากนั้นผลัดกันถามตอบกับเพื่อนต่างกลุ่ม เช่น
    - อะไรเอ่ย อยู่ใต้ตา                           ตอบ      จมูก
    - อะไรเอ่ย อยู่บนศีรษะ มีสีดำ               ตอบ       ผม
    - อะไรเอ่ย อยู่ปลายแขน                     ตอบ       มือ
    ครูให้นักเรียนแต่ละกลุ่มผลัดกันถามและตอบสลับกันไป จนครูแน่ใจว่านักเรียนสามารถตอบได้ถูกต้องทุกข้อ

ชั่วโมงที่ 3
1. ครูอธิบายให้นักเรียนฟังว่า อวัยวะแต่ละส่วนของเรามีหน้าที่และมีความสำคัญต่อร่างกายทั้งนั้น จากนั้นให้ช่วยกันบอกว่า อวัยวะแต่ละชนิดมีหน้าที่อย่างไรบ้าง
2. ครูอธิบายเพิ่มเติมให้นักเรียนทราบว่า ในการทำกิจกรรมในชีวิตประจำวัน เราอาจต้องใช้อวัยวะหลายๆ อวัยวะประกอบกัน เช่น
    - ขณะดูโทรทัศน์ เราใช้ตาดูโทรทัศน์ เราใช้หูฟังเสียง
    - ขณะเล่นฟุตบอล เราใช้ขาในการเคลื่อนที่ ใช้เท้าเตะลูกบอล ใช้ตามองดูทิศทางของลูกบอล
3. ครูให้นักเรียนดูภาพและศึกษาความรู้เกี่ยวกับหน้าที่ของอวัยวะภายนอกในใบความรู้ที่ 1.1 แล้วซักถามนักเรียนเกี่ยวกับหน้าที่ของอวัยวะ เช่น
    - ขณะที่เด็กชายกำลังดูโทรทัศน์ เขาใช้จมูกทำอะไร
    - เขาใช้หูทำอะไร
    - เขาใช้ขาทำอะไร
    - เขาใช้ตาทำอะไร
4. ครูซักถามความสำคัญของอวัยวะภายนอก โดยให้นักเรียนทำใบงานที่ 1.2  เรื่อง  หน้าที่ของอวัยวะภายนอก จากนั้นให้ผลัดกันตรวจคำตอบกับเพื่อน
5. ให้นักเรียนร่วมกันสรุปว่า อวัยวะแต่ละชนิดมีหน้าที่อะไรและมีความสำคัญอย่างไร เช่น
    - หู   มีหน้าที่ฟังเสียงต่างๆ   ผลของการขาดหูจะทำให้ไม่ได้ยินเสียงอะไรเลย
    - จมูก  มีหน้าที่หายใจ ดมกลิ่น  ผลของการขาดจมูกทำให้ไม่ได้กลิ่นทุกอย่าง และไม่สามารถสูดอากาศไว้หายใจ ทำให้เสียชีวิต
6. ครูและนักเรียนร่วมกันแสดงความคิดเห็นว่า อวัยวะใดสำคัญที่สุด เพราะเหตุใดเพื่อให้นักเรียนใช้ความรู้ในการฝึกคิดวิเคราะห์ 
7. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปความรู้เกี่ยวกับความสำคัญของอวัยวะ ดังนี้
    - อวัยวะทุกอวัยวะมีความสำคัญเท่ากัน เพราะถ้าขาดอวัยวะใดอวัยวะหนึ่งไป จะทำให้ร่างกายทำกิจกรรมได้ลำบาก

ชั่วโมงที่ 4
1. ให้นักเรียนจับคู่กัน แล้วตรวจความสะอาดของร่างกาย เช่น มือ เล็บ ผม เป็นต้น จากนั้นครูตักเตือนนักเรียนที่ยังไม่เรียบร้อย ให้ดูแลรักษาความสะอาดของร่างกายอยู่เสมอ
2. ครูแจกบัตรภาพอวัยวะ บัตรคำชื่ออวัยวะ และบัตรคำหน้าที่ของอวัยวะ แล้วให้นักเรียนจับกลุ่มบัตรภาพ บัตรคำชื่อ และบัตรคำหน้าที่ของอวัยวะให้ถูกต้อง เมื่อนักเรียนหากลุ่มได้ครบแล้วให้นั่งลง เสร็จแล้วให้นักเรียนแต่ละกลุ่มออกมาแสดงผลงานของกลุ่มตนเองที่หน้าชั้นเรียน
3. ครูให้นักเรียนร่วมกันบอกความสำคัญของอวัยวะภายนอก จากนั้นร่วมกันสรุปว่า อวัยวะทุกอวัยวะมีความสำคัญ ดังนั้น เราต้องดูแลอวัยวะเหล่านั้นให้มีสภาพดี
4. ครูซักถามนักเรียนเกี่ยวกับการปฏิบัติตนของนักเรียน เมื่ออวัยวะมีอาการผิดปกติ เช่น
    - ถ้ารู้สึกเคืองตา นักเรียนทำอย่างไร
    - ถ้าน้ำเข้าหู นักเรียนทำอย่างไร
    - ถ้าข้อเท้าเคล็ด นักเรียนทำอย่างไร
    แล้วให้เพื่อนช่วยกันบอกว่า สิ่งที่นักเรียนทำนั้นถูกหรือผิด พร้อมทั้งบอกเหตุผล เช่น  ถ้าคันตา แล้วใช้มือขยี้ตา เป็นการกระทำที่ผิด เพราะทำให้ตาแดงและเชื้อโรคอาจเข้าไปในตา หรือถ้าน้ำเข้าหูแล้วใช้ผ้าสะอาดเช็ดน้ำในหู เป็นการกระทำที่ถูกต้อง
5. ครูแบ่งนักเรียนออกเป็น 8 กลุ่ม ให้แต่ละกลุ่มเลือกอวัยวะตามที่เรียนมา ได้แก่ ตา จมูก หู ผม  คอ ผิวหนัง มือและเล็บ เท้าและเล็บ แล้วให้แต่ละกลุ่มร่วมกันอภิปรายว่า “เราจะดูแลอวัยวะตามที่กลุ่มของตนเลือกได้อย่างไร”
6. ให้แต่ละกลุ่มส่งตัวแทนออกมารายงานผลการอภิปราย เพื่อนกลุ่มอื่นร่วมกันแสดงความคิดเห็น
7. ครูและนักเรียนช่วยกันสรุปวิธีการดูแลรักษาอวัยวะภายนอก แล้วให้นักเรียนศึกษาเพิ่มเติมในหนังสือเรียน เพื่อตรวจสอบความรู้ความเข้าใจ

ชั่วโมงที่ 5
1. ให้นักเรียนบันทึกแบบสำรวจพฤติกรรมในการดูแลรักษาอวัยวะของตนเอง โดยขีด Pลงในตารางตามความเป็นจริง  เมื่อได้ผลสำรวจแล้ว  ให้นักเรียนประเมินผลว่า  มีการดูแลรักษาอวัยวะของตนเองอยู่ในระดับใด  พร้อมทั้งบอกวิธีการดูแลรักษา 
2. ครูเน้นย้ำให้นักเรียนนำความรู้ที่ได้จากการเรียนไปปรับใช้ให้เกิดประโยชน์ในชีวิตประจำวัน   ให้มากที่สุด
3. นักเรียนทำใบงานที่ 1.3  เรื่อง  การดูแลอวัยวะภายนอก
4. นักเรียนและครูร่วมกันเฉลยคำตอบของใบงาน
5. นักเรียนและครูร่วมกันสรุปหน้าที่ และการดูแลรักษาอวัยวะภายนอก 
สื่อ / แหล่งการเรียนรู้ 
สื่อการเรียนรู้
1. หนังสือเรียน สุขศึกษาและพลศึกษา ป.1
2. เพลง ตาดูหูฟัง
3. อุปกรณ์ในการปฏิบัติกิจกรรม
4. บัตรภาพอวัยวะ บัตรคำชื่ออวัยวะ และบัตรคำหน้าที่ของอวัยวะภายนอก
5. ใบความรู้ที่ 1.1
6. ใบงานที่ 1.1 เรื่อง อวัยวะภายนอก
7. ใบงานที่ 1.2 เรื่อง หน้าที่ของอวัยวะภายนอก
8. ใบงานที่ 1.3 เรื่อง การดูแลอวัยวะภายนอก

แหล่งการเรียนรู้
1. ห้องสมุด
2. แหล่งข้อมูลสารสนเทศ

ที่มาhttp://www.trueplookpanya.com/true/lesson_plan_detail.php?lesson_plan_id=250